Laatste verzorging

Vroeger ook wel ‘afleggen’ genoemd. Maar dit woord heeft door de tijd heen een nogal negatieve klank gekregen, omdat het altijd achter gesloten deuren plaatsvond en er te weinig openheid was. Terwijl het eigenlijk niet meer is, dan met zorg een overledene wassen en aankleden…

Dit kan onder meer gedaan worden door

Personeel van het mortuarium van het ziekenhuis, voorafgaand aan de overbrenging naar de ruimte waar overledene opgebaard zal worden
Personeel van het verpleeg- of verzorgingshuis, waar de overledene verbleef
Het hospice waar de overledene verbleef, voorafgaand aan de overbrenging naar de ruimte waar overledene opgebaard zal worden
Ingehuurde deskundigen – in opdracht van de uitvaartleider – die dit thuis of in een rouwcentrum uitvoeren, eventueel in aanwezigheid van naaste(n)
Familieleden of andere naaste(n), met of zonder hulp van de uitvaartleider

Mijn ervaring is dat het veel voldoening geeft hierbij als naaste(n)actief betrokken te zijn, ook al was u dit niet van plan! Op alle locaties is het mogelijk voor u om te helpen. Alles is mogelijk tussen ‘zelf doen’ en ‘toekijken’. Ik maak hierbij gebruik van een bijzonder kundig team dat goed aanvoelt in welke mate u een actieve rol hierin wil spelen.
Dit team verwijdert tevens een eventuele pacemaker of icd, hetgeen verplicht is bij een crematie.
Deze verzorging vindt in een thuissituatie bijna meteen na het kennismakingsgesprek plaats zodat de omstandigheden voor het overleden lichaam zo optimaal mogelijk blijven.

Veelgestelde vragen:

Krijgt de overledene een luier om – ja, een overledene krijgt bij mij altijd incontinentiemateriaal om, omdat er wel eens sprake is van vochtverlies.
Hoe lang duurt het voor een lichaam afgekoeld is – een lichaam koelt ongeveer 1ºC per uur af.
Blijft een lichaam stijf – nee, de zgn. lijkstijfheid heft zichzelf op na ongeveer 72 uur.
Het lichaam vertoont paarse plekken, wat zijn dat – deze ontstaan doordat het bloed naar de laagst gelegen plekken zakt; vaak de rug, billen en kuiten. Ook nagels kunnen paars kleuren: dit komt door het stoppen van de zuurstofvoorziening.
Blijven haar en nagels doorgroeien na de dood – nee dit is optisch bedrog. Dit wordt veroorzaakt doordat de huid wat indroogt, het gezicht wat invalt waardoor de haartjes iets verder boven het oppervlak uitsteken.
Moet je infusen, katheters en sondes verwijderen – ik adviseer om dit niet zelf te doen. Het is een groot risico dat er een bloeding optreedt – die dus niet meer stolt – met grote gevolgen. Als dit gedaan wordt tijdens verzorging, gebeurt dit door een deskundige op advies van de uitvaarleider.
Moet je botten breken om iemand aan te kleden als de lijkstijfheid al ingetreden is – nee, dit is grote onzin. Dit behoort in de categorie ‘spookverhalen’, net zoals dat doden nog zouden knipogen! Door masseren en de ledematen te bewegen kun je de lijkstijfheid opheffen, net zolang tot de ledematen soepel genoeg zijn om iemand aan te kleden.
Moet de mond altijd gehecht worden – nee, niet altijd, maar meestal wel. In eerste instantie kan geprobeerd worden om met een opgerolde handdoek onder de kin, de mond te sluiten. Wanneer dit niet lukt besluit ik samen met de familie om de mond te laten hechten door een deskundige.
Hoe haal ik een ring van de vinger van de overledene – door de vinger in te wrijven met zeep. Bevestig een koordje aan de ring en de ring komt er makkelijk af.
Moet de pacemaker of ICD (Implanteerbare Cardioverter Defibrillator) er uit – alleen bij een crematie aangezien er sprake is van ontploffingsgevaar. Dit is een zgn. invasieve handeling en wordt uitgevoerd door deskundigen.
Welke kleding moet ik klaarleggen – wat u wilt. In ieder geval bovenkleding en sokken. Een overledene wordt niet met schoenen begraven of gecremeerd. Af te raden zijn nylon kledingstukken.
Kunnen de wormen bij mijn dierbare – nee, een kist heeft nog minimaal 60 cm aarde tot het maaiveld. Wormen leven in de bovenste aardelaag. De ontbinding van een lichaam begint van binnenuit, in de maag- en darmstreek en de ontbinding zou zich ook zonder grond voltooien.
Mag ik mee naar de ovenruimte in het crematorium – ja, als dit van tevoren bekend is gemaakt, kan dit in de meeste crematoria.