Wanneer er sprake is van een thuisopbaring, zal ik iedere dag de conditie van het overleden lichaam controleren. Want het is belangrijk om tijdig aan te geven of de overledene – bijvoorbeeld op het moment van condoleren of afscheid nemen – nog zichtbaar is voor anderen. Soms kan besloten worden om mensen die nog afscheid willen nemen, eerder te laten komen.
Tijdens deze dagelijkse bezoeken kunnen we in kleine stapjes de beslissingen nemen. Niet alles hoeft op de eerste dag besloten te worden. U kunt hieronder lezen hoe de dagen eruit kunnen zien. Als het enigszins mogelijk is zal ik proberen op één van de dagen rust in te bouwen. Er komt veel op naasten af en ik heb ervaren dat zij ook in die week soms behoefte hebben aan stilte of in kleine kring samenzijn.
Het sluiten van de kist gebeurt altijd in overleg en doorgaans in aanwezigheid van familie. Ik help u daarbij en geef u tijd om dit laatste moment op eigen wijze en tempo door te brengen.
Er zijn gemiddeld 5 dagen vóór de dag van de uitvaart, dus niet alles hoeft op de eerste dag geregeld en besproken te worden.
DAG / NACHT 1
Bij een melding van overlijden zal ik telefonisch al een aantal vragen stellen: of er al een arts geweest is om het overlijden vast te stellen, of er nog naasten moeten komen die bij de bespreking en verzorging moeten zijn etc. En ik maak een afspraak hoe laat ik bij u kan zijn en dan praten we verder.
Ik kom ook ’s avonds of ’s nachts dus ingeval van thuis overlijden. (Bij overlijden in het ziekenhuis kunnen we een afspraak voor de volgende morgen maken.) Afhankelijk van het tijdstip en de draagkracht van naasten kijken we wat er verder nog kan of moet gebeuren. Waarschijnlijk praten we dan over de laatste verzorging en opbaring van de overledene. Als u wilt dat de overledene in een kist opgebaard wordt, wordt eerst een kist uitgezocht, voorafgaand aan de verzorging.
DAG 2
De tweede dag is vaak een hectische dag. De planning van de uitvaart wordt besproken en een en ander wordt vastgelegd bij de instanties. Er wordt een begin gemaakt met het opstellen van de rouwkaart. De vorm, kleur, lettertype, lay-out en natuurlijk de tekst wordt besproken. Omdat ik in eigen beheer het drukwerk verzorg en het maken van een persoonlijke kaart zowel een uitdaging als passie van mij is, kan ik snel handelen.
De naasten starten veelal ondertussen met het schrijven van de enveloppen, maar het digitaal aanleveren en printen van etiketten behoort ook tot de mogelijkheden.
De tweede dag is vaak ook de dag dat er veel aanloop is en telefoontjes zijn binnen de familiekring. Dit ervaren de meeste naasten als ondersteunend, meelevend en fijn, maar dit draagt zeker bij aan de belasting van de naasten. Het is niet verstandig deze dag al een afspraak met bijv een voorganger te maken, ik adviseer hier een volgende dag voor te gebruiken.
DAG 3
Als het eerder niet is gebeurd, zal op deze dag zeker het volgende besproken worden: advertentie, rouwauto, vervoer, aangifte doen, bloemen, catering, kortom de verdere invulling van de uitvaart. Voor elke uitvaart maak ik een draaiboek. In de volgende dagen wordt dit draaiboek steeds completer.
Ik stel vragen als ‘willen jullie met de overledene binnenkomen of staat … al in de kerk’ ‘welke rouwauto willen jullie’ ‘wil iemand kaarsen aansteken’ ‘hoeveel liturgieën zijn er nodig’ ‘willen jullie … naar het graf dragen of rijden’ etc.
Afhankelijk van het soort uitvaart bespreek ik ook de inhoud van de plechtigheid.
Als het een kerkelijk uitvaart betreft zal ik me uiteraard op het inhoudelijke vlak op de achtergrond houden. Maar ik blijf op logistiek gebied verantwoordelijk en zal alles op elkaar aan laten sluiten.
Tevens kan ik op verzoek zorgen voor een kostenbegroting en helderheid geven in de kosten voor deze uitvaart.
DAG 4
Verdere verfijning van de invulling.
DAG 5
Afronding draaiboek, puntjes op de i. Alle afspraken checken en de laatste details bespreken. Tevens is dit vaak de dag dat de overledene in zijn/haar kist gelegd wordt als dan nog niet bij de opbaring is gebeurd, of dat de kist gesloten wordt. Voor velen een emotioneel moment. Weer een stapje dichterbij de werkelijkheid en loslaten van de overledene.
Het is soms ook een dag met veel bezoek, mogelijkheid van afscheid nemen en/of condoleance.
Inmiddels werk ik achter de schermen aan een gedetailleerd draaiboek opgesteld en zonodig zal ik dit met de familie delen.
DAG van AFSCHEID
Belangrijk is dat de dag van afscheid zo geruisloos mogelijk verloopt. In de volgorde zoals afgesproken en in een sfeer zoals besproken. De uitvaartbegeleider, vaak met collega op die dag, draagt hiervoor de verantwoordelijkheid. Naasten mogen – en moeten – zoveel mogelijk de organisatie loslaten. Zodat zij met hart en hoofd met het afscheid en met elkaar bezig kunnen zijn.
EN DAN?
Bij de bespreking van het draaiboek komt ook aan bod hoe naasten na de uitvaart naar huis gaan en met wie. Dit is aan de naasten. Misschien is er nog ergens een samenzijn of gaat ieder zijns weegs…
Een aantal weken na de uitvaart neem ik contact op voor een afrondend nagesprek.
Een gesprek met aandacht voor de uitvaart, het overhandigen van de afrekening en het eventueel bespreken van een dankkaartje of een advertentie. Ook kan ik u informeren over een grafmonument etc.
Vaak zijn dit warme gesprekken met een goede sfeer, want we hebben veel meegemaakt met elkaar in korte tijd. Momenten en gebeurtenissen waar je niet zomaar met iedereen over kunt praten. Maar afwikkeling per mail is ook heel goed mogelijk.
Zo zouden de dagen eruit kunnen zien. Maar omdat iedere uitvaart uniek is, is er ruimte voor verandering en aanpassing.
Niets is standaard bij mij, alles is maatwerk.